Een groot deel van de eigendomsoverdracht wordt uit eigen middelen van de verkoper en/of de koper gefinancierd, bv. in de vorm van een achtergestelde lening, vaak in combinatie met een bankfinanciering. Er wordt bij eigendomsoverdracht nauwelijks gebruik gemaakt van durfkapitaal.

In de markt wordt altijd geroepen om vroeg genoeg, minimaal drie tot vijf jaar voor de daadwerkelijke overdracht, te beginnen met de voorbereidingen van de eigendomsoverdracht.

Uit de enquête blijkt dat de gemiddelde voorbereidingstijd bij eigendomsoverdracht, van de eerste oriënterende gesprekken tot de daadwerkelijke aandelenoverdracht, 20 maanden bedraagt.  Doorgaans gaat hier eerst nog een bewustwordingsperiode van twee tot drie jaar aan vooraf. Circa de helft van de ondervraagde familiebedrijven vindt dat er precies genoeg tijd aan de eigendomsoverdracht is besteed, terwijl een kwart van mening is dat de overdracht te veel tijd heeft gekost.

• Praat met andere ‘lotgenoten’ over hun ervaringen met bedrijfsoverdracht.
• Houd ook rekening met de “koude kant”, dat wordt vaak vergeten. Zij nemen veelal een aparte positie in.
• Veel ondernemers zijn afhankelijk van het advies van fiscalisten. Zorg echter dat je het zelf begrijpt, en volg niet blindelings je adviseur, om misverstanden te voorkomen.
• Laat door de accountant de structuur op papier zetten en laat dat toetsen bij een andere accountant, als een soort second opinion.
• Neem de tijd voor de eigendomsoverdracht, zodat je ook de mogelijkheid hebt om je opvolgers op te leiden.
• Begin zo snel mogelijk met de eigendomsoverdracht, zodat toekomstige winsten toevallen aan de volgende generatie.
• Wees eerlijk richting je familie. Zeg duidelijk wat je wel en niet wilt, dat voorkomt in een later stadium eventuele problemen.
• Communiceer de eigendomsoverdracht al in een vroeg stadium richting je klanten en leveranciers.

Tot slot

Zoals uit de enquête blijkt kan eigendomsoverdracht op meerdere manieren plaatsvinden.

Iedereen zoekt naar de meest geschikte mogelijkheden, zonder daarbij de continuïteit van het familiebedrijf uit het oog te verliezen. Toch is er een aantal gemene delers, te weten:

• De meeste familiebedrijven hebben nog altijd een voorkeur voor eigendomsoverdracht binnen de familie.
• Eén of meerdere aandeelhouders hebben ook de leiding in het bedrijf.
• Financiering van de overdracht is voor veel familiebedrijven geen knelpunt.
• Vrijwel alle familiebedrijven schakelen één of meer externe adviseurs in.
• Eigendomsoverdracht vormt een strategisch onderdeel van de onderneming.

Belangrijkste resultaten

• De economische crisis is voor veel ondervraagde bedrijven een goed moment voor de eigendomsoverdracht, met name omdat het bedrijf daardoor lager wordt gewaardeerd.
• De belangrijkste aanleiding voor eigendomsoverdracht is het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd.
• Driekwart van de ondervraagde familiebedrijven geeft aan dat het eigendom binnen de familie blijft.
• Bij de helft van de ondervraagde familiebedrijven hebben alle kinderen recht op aandelen in het familiebedrijf, ongeacht of ze wel of niet in het bedrijf werkzaam zijn.
• Financiering van de eigendomsoverdracht komt voornamelijk uit eigen middelen.
• Meeste eigendomsoverdrachten verlopen naar tevredenheid, met een gemiddeld cijfer van 7,5.
• De belangrijkste adviseur bij eigendomsoverdracht is de accountant.
• Het  grootste knelpunt bij eigendomsoverdracht zijn de juridische en fiscale complexiteit, de duur van het proces en het omgaan met emoties.

Bron: bedrijfsoverdracht in het familiebedrijf (Rapport ING)